Samoloty Zeppelin, Gotha, Staaken |
W czasie wojny światowej firmy sterowcowe zajęły się także produkcją samolotów. Kierowana przez Artura Müllera firma LVG mieszcząca się na lotnisku Berlin-Johannisthal budowała i remontowała samoloty od 1911, produkcja była niewielka, w czasie wojny produkowano na licencji samolot DFW CV, w 1918 wyprodukowano 1800 samolotów przy zatrudnieniu 3800 (razem z filią w Koszalinie). Samolot LVG CV znalazł sobie miejsce także w historii polskiego lotnictwa, gdy formacja 6 samolotów przeleciała 7.I.1919 nad wyzwolonym Poznaniem.
Inżynier Kober w firmie Flugzeugbau Friedrichshafen GmbH konstruował łodzie latające i samoloty bombowe, m.in. jego dziełem był 2-silnikowy Friedrichshafen G.III z 1916 o rekordowym pułapie 6,5km i udźwigu 900kg, który mocno dał się we znaki Londynowi i Paryżowi.
W Zeesen mieściła się filia Luftschiffbau Schütte-Lanz produkująca różne samoloty licencyjne (m.in. DFW CV), bez większego powodzenia próbująca konstruować własne samoloty (bombowiec R.I, myśliwskie dwu-, półtora- i trójpłatowce).
Warto wspomnieć, że częstą praktyką było podejmowanie produkcji lotniczej przez zakłady taboru kolejowego: Hannoverische Waggonfabrik A.G. w Linden, Gothaer Waggonfabrik A.G. w Gotha (wspomniane już samoloty bombowe), Linke-Hoffman we Wrocławiu (dzisiejszy PAFAWAG). Do niektórych samolotów stosowano silniki Maybach (m.in. doskonaly 245-konny wysokościowy silnik MB IVa skonstruowany w 1916 przez Karla Maybacha), obok powszechniejszych silników Benz, BMW, Mercedes.
Samoloty Zeppelina
Także Zeppelin rozpoczął w 1914 konstruowanie i produkcję samolotów bombowych. Razem z Gustavem Kleinem i Robertem Boschem utworzył VGO (Versuchsbau Gotha-Ost GmbH) w Gotha-Ost - zakłady w których rozpoczęto realizację projektów prof. Baumanna, Kleina i Hellmutha Hirtha. W zakładach lotniczych Zeppelina karierę rozpoczęli Claudius Dornier i Ernst Heinkel. Niektóre elementy konstrukcji wielkich samolotów serii R (Riesenflugzeugen - samolotów olbrzymów) wzorowano na bombowcach budowanych w Rosji przez Igora Iwanowicza Sikorskiego (Grand, Russkij Witiaź, Ilia Muromiec) i projektach Wasilija Andrianowicza Ślesariewa. Wszystkie samoloty były dwupłatowcami, miały trzy silniki Maybach i Mercedes, rozpiętość 42 metry. W latach 1915-16 wyprodukowano kilkanaście samolotów VGO RML 1, VGO II, III i IV, które pozostawały na uzbrojeniu do 1917. W 1916 roku zakłady VGO zostały wchłonięte przez inną firmę Zeppelina, czyli Zeppelin Staaken (Flugzeugwerk GmbH w Berlinie-Staaken), gdzie produkcja była rozwijana. Powstały samoloty bombowe Staaken R.V, VI, VII, XIV, XIVa i XVI, niektóre w seriach po kilkanaście sztuk.
Gondolę silnikową samolotu Staaken R.VI można obejrzeć w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.
Na Fokkerze D.III (z lewej) latał Oswald Boelcke - niemiecki as myśliwski, dowódca słynnej Jasta 2. Zginął 28.X.1916 na samolocie Albatros D.I (z prawej). Pośrodku znak firmowy Ostdeutsche Albatros Werke w Schneidemühl, czyli Pile, gdzie produkowano na licencji samoloty Albatros różnych wersji, trochę Fokkerów i Zeppelin Staaken R.VI.
Rysunki samolotów: Wiesław Bączkowski.